Trakya’da ayçiçeği verimi ve kalitesi düştü
Trakya’da yaşanan olumsuz doğa olayları ve yabancı tohumdan kaynaklanan sorunlar nedeniyle ayçiçeği veriminde düşüş yaşandı.
Trakya, Türkiye’nin önemli ayçiçeği üretim merkezlerinden biri olarak biliniyor. Ancak son zamanlarda Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli gibi illerde aşırı sıcak hava ve kuraklık gibi olumsuz hava koşulları, ayçiçeği üretimi olumsuz etkiledi.
Hava sıcaklıkları, mevsim normallerinin üzerinde seyretti ve ayçiçeği bitkisinin büyüme döneminde gerekli olan yağmurlar gerçekleşmedi.
Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi (NKÜ) Zirt Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Fadul Önemli, aşırı sıcakların ayçiçeğini olumsuz etkilediğini söyledi.
Bu yıl daha önce hiç görülmeyen olumsuzluklar yaşandı
Önemli, Trakya’daki ayçiçek üreticilerinin bu yıl daha önce yaşamadıkları verim ve kalite kayıpları yaşamaya başladığını ifade etti.
Verim kayıplarının yüksek rakamlara ulaşması bekleniyor
Aşırı sıcaklar nedeniyle ayçiçeğindeki verim kayıplarının yüksek rakamlara ulaşmasının beklendiğini dile getiren Önemli, şöyle konuştu:
Bu sene aşırı sıcaklıklar nedeniyle ayçiçeğinde verim ve kalite kaybı oluşuyor. Normalde ayçiçeğini istediği sıcaklıklar 25-28 derece. Yetişme mevsiminde de 300-400 milimetre yağış düştüğünde dekarda 350-400 kilogram verim elde etmek mümkün. Bu sene sıcaklıklar 40 dereceye çıktı ve ayçiçeğinin yağış istediği dönemde yağış olmadı.
“Dekarda ortalama 50 kilogram ürün alındı”
Erken ekim yapılan yerde yapılan hasatlarda dekarda ortalama 50 kilogram ürün alındığını ifade eden Önemli, Trakya’nın yüzde 70’inin kuraklıktan etkilendiğini dile getirdi.
“Verim kayıplarının yüzde 70’e ulaşması bekleniyor”
Daha önce ayçiçeğini etkileyen bu kadar aşırı sıcaklığın görülmediğini anımsatan Önemli, şunları kaydetti:
Ayçiçeklerini ekiminin yapıldığı zamanda etkili olan yağışlar ayçiçeğini negatif etkiledi. Yüksek sıcaklık var, kuraklık var ve ayçiçeğinin istemediği dönemde etkili olan yağış var. Bu yağış kök gelişmesini, köklerin derine gitmesini engelledi. Bu da ayçiçeğinin kuraklıktan daha fazla etkilenmesine neden oldu. Verim kayıplarının yüzde 70’e ulaşması bekleniyor.
“Yağ oranları yüzde 35’lere düşecek”
Ayçiçeğinde yüzde 45-50 olan yağ oranları yüzde 35’lere düşecek. Trakya’da 2 milyon dekar alanda ayçiçeğinde olumsuzlukla karşılaşılacak.
“Hassas dönemde yağış olmadı”
Trakya Üniversitesi Bitki Islahı Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Yalçın Kaya, ayçiçeğinin gelişim sürecinde yeterli yağışların görülmediğini ifade ederek, şu değerlendirmede bulundu:
Verimi belirleyecek hassas süreçlerde yağış olmadı. Bunun yanında bir de yüksek sıcaklıklar gelince dane doldurmada sorun yaşandı. Sıcaklar nedeniyle çiçeklenme döneminde olan ayçiçekleri kavruldu, süt olum devresinde olanlar ise mevcut suyunu kaybetti. Bu yıl ayçiçeği açısından zor günler geçiriliyor.
“Kuruma ve çürümeler yaşanıyor”
Kırklareli Zirt Odası Başkanı Ekrem Şaylan, sıcaklar ve kuraklık nedeniyle bazı ayçiçeği tarlalarında kuruma ve çürümelerin yaşandığının tespit edildiğini söyledi. Ayçiçeğinin kafa ve dane oluşumunu tamamlayamadığını ifade eden Şaylan, verim kayıplarının yaşanabileceğini belirtti.
“Ayçiçeğinin kafa oluşumu tamamlanmadı”
Şaylan bazı tarlalarda tohum çeşitlerinde de sorunlar yaşandığını dile getirerek, şunları kaydetti:
Ayçiçeğinin çıkışı çok güzeldi, sağlıklı görünüyordu fakat kafa oluşumunu tamamlamadı. Küçük bir kafa yaptı ve içinde danesi yok. Bu da tüm üreticilerimizi sıkıntıya soktu. Yaşanan bu sorun rekolteyi de olumsuz etkileyecek. Her tarlada değişik miktarlarda zarar var. Bazı tarlada yüzde 50, bazısında ise yüzde 100 sorun var.
“Yakıcı sıcaklar çok etkili oldu”
Edirne Zirt Odası Başkanı Hüseyin Arabacı, özellikle geç dönemde ekilen ayçiçeklerinin sıcaklardan etkilendiğini ifade etti. Aşırı sıcakların kalite ve verimi düşüreceğini aktaran Arabacı, şöyle konuştu:
Ayçiçeği önemli bir ürün. Yakıcı sıcaklar çok etkili oldu. Yetersiz yağışlar nedeniyle bitkinin gelişimi beklendiği gibi olmadı.