Tarımda deprem hasarı 24 milyar lirayı aştı
Kahramanmaraş ve Hatay depremleri, Türkiye’nin tarımsal hasılasının yüzde 15,3’ünü de etkilemiş oldu. Hayvan ölümleri nedeniyle yetiştiricilerin 602,5 milyon TL kayba uğradığı tahmin edilirken, tarım sektöründeki hasarların toplamı ilk tespitlere göre 24,2 milyar TL’yi buldu.
MELTEM GÜNEŞ Ankara – Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın raporuna göre, depremlerin tarımsal faturası da ağır oldu. Raporda, depremden etkilenen illerde tarımın ekonomi içindeki payının ülke ortalamasının üzerinde olduğu belirtildi. Bölgenin, kayısı, badem, nar ve zeytin üretimi açısından ülke tarımında önemli bir yere sahip olduğu kaydedilirken, büyükbaş hayvan varlığının yüzde 13’ü, küçükbaş hayvan varlığının da yüzde 17,8’inin deprem illerinde bulunduğu aktarıldı. Ayrıca, su ürünleri yetiştiriciliğinin de yaklaşık yüzde 12’sinin bu bölgede yapıldığı ifade edildi.
Yetiştiricinin kaybı
Hayvan varlığındaki hasar tespit çalışmalarının devam ettiği anımsatılarak, mevcut durumda 8 bin 241 büyükbaş, 64 bin 260 küçükbaş, 42 bin kanatlı hayvanın öldüğü, Adıyaman’da 533 bin, Malatya’da ise 168 bin civcivin telef olduğu aktarıldı. Hayvan ölümleri nedeniyle de yetiştiricilerin 602,5 milyon TL kayba uğradığı tahmin edildi.
İhtiyaç analizinde, tarım sektöründe meydana gelen hasarların toplamının ilk tespitlere göre 24,2 milyar TL düzeyinde olduğu, hayvan kaybının telafisi için Tarımsal Destekleme Bütçesine 580,3 milyon TL ödenek tahsis edilmesine ihtiyaç duyulduğunu aktarıldı. Hayvan yetiştiricilerine dağıtılmak üzere 2023 Mart ayı başına kadar alınmış ve alınacak olan yem için de 1 milyar TL ödenek ihtiyacının bulunduğu belirtildi.
Tarım alanlarında yarıklar oluştu.
ESK’dan hayvan alımı
Et ve Süt Kurumu’nun (ESK), hayvanına bakamayacak durumda olan üreticilerin besilik hayvanlarını kilogram başına 116 TL olan karkas kesim fiyatı üzerine 56 TL/kg prim vererek aldığı ve 700 büyükbaş ve 2 bin küçükbaş hayvan alımı yapıldığı kaydedildi.
Kiralık arazi önerisi
Raporda yer alan politika önerileri:
Bölgede göç nedeniyle ekilmeyecek arazilerin belirlenerek Tarım ve Orman Bakanlığı aracılığıyla kiralanması.
Yeterince mevsimlik tarım işçisinin istihdamı için tedbir alınması.
Silindirle sıkıştırılmış beton barajlar yerine sismik yükleme altında daha iyi performans gösteren toprak dolgu, kaya dolgu ve beton ağırlıklı barajların yapılması.
Barajlara erken uyarı sistemlerinin kurulması.