Irak’ta hurma, gelir anlamında petrolden sonra geliyor
Irak ekonomisi için petrol yatakları çok önemli bir kozken, hurma ticaretinde aldığı yola bakıldığında da hurmanın petrolden sonraki verimli gelir aracı olduğu görülüyor.
Irak’ta, ihracatı yapılan ve ülkede petrolden sonra ikinci gelir kaynağı potansiyeline sahip hurmanın artırılması amacıyla yeni ağaç dikme projeleri hayata geçiriliyor.
Başkent Bağdat, Orta Fırat ve ülkenin güney bölgelerinde “Zehdi”, “Hastavi”, “Diri”، “Maktum” ve “Barhi” gibi onlarca çeşit hurma yetişiyor.
Irak Tarım Bakanlığı Sözcüsü Muhammed Huzayi ve Bakanlık Müsteşarı Mehdi el-Kaysi ve ilgili kişiler, hurma üretimi ve ihracatında yaşanan gelişmeleri anlattı.
“Savaşlar hurma ağacı sayısını düşürdü”
Sözcü Huzayi, 1980’lerdeki İran-Irak Savaşı ve 1990 Körfez Savaşı nedeniyle hurma üretiminde sıkıntılar yaşandığını hatırlatarak şu ifadeleri kullandı:
1980’lere kadar Irak’ta 30 milyondan fazla hurma ağacı vardı. Dünya genelinde en çok hurma ağacı Irak’taydı. Ancak yaşanan olaylar nedeniyle Iraklı çiftçiler tarlalarını terk edip tarım işini bıraktı ve hurma sayısında ciddi azalmalar yaşandı. O dönem hurma ağacı sayısı da 8 milyona kadar gerilemişti.
“Irak’ta 22 milyondan fazla hurma ağacı bulunuyor”
Irak’ta 2003 yılından sonra hurma üretiminde çeşitliliğe gidildiğini aktaran Huzayi, şöyle devam etti:
Irak’ta şu an 22 milyondan fazla hurma ağacı bulunuyor. Bu
sayı hızlı bir şekilde artıyor. Irak, hurma üretiminde dünya birincisi olmaya yeniden aday. Geçtiğimiz yıl 600 bin ton hurma Orta Asya’ya ihraç edildi.
Kerkük, Salahaddin ve Enbar bölgelerinde de hurma ağacı dikme projesi
Huzayi, Irak hükümetinin iklim şartları ve toprağın elverişli olduğu güney bölgesinde hurma ağacı dikme projesi yürüttüğünü kaydederek, Kerkük, Salahaddin ve Enbar bölgelerinde de hurma ağacı dikme projesini hayata geçirdiklerini söyledi.
Irak Tarım Bakanlığı Müsteşarı Dr. Mehdi el-Kaysi de özellikle çöl bölgelerinde fazla su gerektirmeyen ve hava koşullarına dayanıklı hurma ağacı diktiklerini ifade ederek, bunun için de ileri sulama teknikleri kullandıklarını kaydetti.
“1950’lerde 32 milyon hurma ağacımız vardı”
“Irak’ta hurma ağacının toplumsal, stratejik ve ekonomik değeri var.” diyen Kaysi, “Hurma ağacı bizim toplumsal kimliğimizin sembollerindendir. 1950’lerde 32 milyon hurma ağacımız vardı. Bu sayı İran-Irak Savaşı’nda hem su kesintileri hem bu alanda çalışanların arazilerini terk etmelerinden dolayı azaldı.” diye konuştu.
“Hurma, petrolden sonra ülkenin ikinci gelir kaynağı konumunda”
Iraklı gazeteci ve aktivist Abdullah Fazıl, “Son yıllarda Irak hurma üretimi ve ihracatında ciddi gelişme kaydetti. Irak’ta 22 milyondan fazla hurma ağacı bulunuyor. Hurma, Irak’ta petrolden sonra ikinci gelir kaynağı konumunda.” değerlendirmesinde bulundu.