Aşırı sıcaklık, sel ve yangın! 2023 yazı yeni normal miydi
İklim bilimcileri, ısınan bir gezegenin hava olaylarına katkıda bulunduğunu ve kötüleştiğini söylüyor. Peki bu durum ne kadar devam edecek?
İklim bilimcilerinin bu yazın sert hava koşullarıyla ilgili bir mesajı var: Buna alışın!
Kontrol edilemeyen yangınlar, sel ve sıcak hava dalgaları daha da kötüleşecek, daha sık yaşanacak ve daha fazla insanı etkileyecek
British Columbia Üniversitesi’nde atmosfer bilimci ve yardımcı doçent olan Rachel White, “Henüz yeni bir normal yok. Şu anda yaşadıklarımız muhtemelen yeni normale giden yolda sadece bir mola.” diyor.
İklim bilimcileri, onlarca yıldır havaya sera gazı pompalamanın gezegeni ısıttığını, kontrol edilemeyen yangınların daha fazla meydana gelmesine, fırtınaların güçlenmesine ve sıcak hava dalgalarının daha uzun sürmesine neden olduğunu söylüyor.
Yalnızca sıcaklıklar artmıyor
Pennsylvania Üniversitesi’nde profesör Michael E. Mann, daha sıcak bir gezegenin yalnızca aşırı sıcaklık anlamına gelmediğini söyledi .
Sıcak, toprağı kurutarak yaz kuraklıklarını daha da kötüleştiriyor.Sıcaklık ve kuraklık yoğun orman yangınlarının reçetesidir.Atmosfer ısındıkça daha fazla su tutuluyor, bu da daha fazla yağışa ve sellere yol açıyor.
Buna ek olarak, sıcak ve soğuk havayı ayıran güçlü, yüksek irtifa rüzgarlarından oluşan dar bir bant olan jet akımı, yaz aylarında Dünya’nın kutupları ısındıkça yavaşladı.
Profesör Mann, bunun uzun süreli kuraklık ve yangınlar gibi kalıcı aşırı hava koşullarına neden olduğunu söyledi.
En sıcak yıl 2023 olabilir
Temmuz, dünyanın kaydedilen en sıcak ayıydı. Ulusal Okyanus ve Atmosfer İdaresi’ne göre 2023, tarihin en sıcak yılı olma yolunda ilerliyor.
Yaz aylarındaki sıcak hava dalgaları yeni bir durum değil. Geçmişte de yaz aylarının çok sıcak geçtiği yıllar olmuştu. Ancak 2023 yılı biraz farklı.
İngiltere’deki Reading Üniversitesi’nden meteorologAkshay Deoras, günlerce veya daha uzun süren, rekor düzeyde yüksek sıcaklıklara sahip sıcak hava dalgalarının meydana geldiğini ve bunun büyük bir sorun olduğunu belirtiyor.
Çin, geçtiğimiz ay ülkenin kuzeybatısında sıcaklıkların 52 santigrat dereceye çıkmasıyla yeni bir ulusal rekor kırdı. Avrupa’da da ağustos ayı sonuna kadar sıcak hava dalgaları yaşandı.
Yangınlar artıyor
Kavurucu sıcaklar dünya çapında kuraklık koşullarının kötüleşmesine yol açarak Yunanistan, İspanya, ABD, Kanada ve Türkiye’de yangınları körükledi.
Londra ve Hollanda merkezli bir grup iklim bilimci olan World Weather Attribution’dan bir ekip, orman yangınlarının yayılmasını etkileyen sıcaklık, yağış, rüzgar ve nemin bileşik bir ölçüsü olan yangın havasının, iklim değişikliği tarafından artırıldığını buldu.
Su baskınları önlenemiyor
Michigan Üniversitesi’nden iklim profesörü Muhammed Ombadi , Dünya’nın atmosferi ısındıkça daha fazla su buharı tuttuğunu ve bunun da yıkıcı sellere neden olabilecek şiddetli yağışlara yol açtığını söyledi.
NASA’ya göre, Dünya’nın atmosferi her 1 santigrat derece ısındığında yüzde 7 daha fazla nem tutabiliyor. Geçtiğimiz ay, yüzyılın en kötü sel felaketi Vermont’un başkenti Montpelier’i vurdu. Eyalet genelinde evler, işyerleri ve kritik altyapı yıkıldı. Kurtarma ekipleri mahsur kalan vatandaşları kurtarmak için seferber oldu.
Çin’de, Doksuri Tayfunu’ndan kaynaklanan sağanak yağmurlar, Pekin bölgesinde son on yılın en ölümcül su baskınına neden oldu.
Hilary Kasırgası’nın kalıntıları hafta sonu Güney Kaliforniya’ya rekor miktarda yağmur yağdırdı ve tipik olarak kuru olan Palm Springs’teki yolları sular altında bıraktı. Hilary, yaklaşık bir yüzyıldır bölgeyi vuran ilk tropik fırtınaydı.
İklim değişikliği, tüm bu olayları tetikliyor ve bilim insanları, gelecek yıllarda bu tür felaketleri daha çok göreceğimizi düşünüyor.
Bu olumsuz senaryoları önlemek ve hafifletmek için küresel düzeyde sera gazı emisyonlarını azaltmak, sürdürülebilir enerji kaynaklarına yatırım yapmak, çevresel koruma önlemlerini artırmak ve iklim değişikliği ile uyum sağlamak için acil eylemler alınması gerekiyor.