Bilim insanlarından uyarı! Donmuş virüsler uyanıyor
Bir zamanlar Dünya’da yaygın olan, ancak binlerce yıldır buzullarda donmuş olan patojenler, uyanmaya başladı. Bilim insanları, sorunun ciddi olduğu uyarısında bulunuyor.
Dünya’nın ısınmasının insan da dahil pek çok tür açısından yarattığı tehditlerin yanı sıra, şimdiye kadar pek tahmin edilemeyen başka sorunlar da ortaya çıkabilir.
Bilim insanları donmuş halde bulunan virüslerin, iklim değişikliği ve küresel ısınma nedeniyle yeniden hayata döneceğini ve çeşitli hastalıkların yayılabileceğini söylüyor.
2003 yılında, Qinghai-Tibet platosundaki bir buz örtüsünün dibinden alınan örneklerdeki bakteriler yeniden canlandırıldı. O derinlikteki buz 750 bin yıldan daha eskiydi.
2014 yılında, 30 bin yıllık Sibirya permafrostundan (donmuş toprak) dev bir “zombi” Pithovirus sibericum virüsü yeniden canlandırıldı.
Ve 2016’da, Batı Sibirya’da bir şarbon (Bacillus anthracis bakterisinin neden olduğu bir hastalık) salgını, B. anthracis sporlarının donmuş toprakta hızla çözülmesiyle ilişkilendirildi.
Donmuş toprak eriyor
Kuzey Kutbu’ndaki gözle görülür şekilde daha yüksek sıcaklıklar, bölgenin Dünya yüzeyinin altındaki kalıcı donmuş tabaka olan permafrostu şimdiden eritiyor.
Araştırmacılar, şimdi içeride hapsolmuş bakteri ve virüslerin insanlar için ne kadar büyük bir risk oluşturabileceğini değerlendirmeye çalışıyor.
Dünya ısınıyor
Dünyanın iklimi olağanüstü bir hızla ve Kuzey Kutbu gibi daha soğuk bölgelerde dört kata kadar daha hızlı ısınıyor.
Tahminler, her yıl buz erimesinden dört sekstilyon (4.000.000.000.000.000.000.000) mikroorganizmanın salınmasını bekleyebileceğimizi gösteriyor. Bu, evrendeki tahmini yıldız sayısıyla hemen hemen aynı.
Bununla birlikte, eriyen buzdan salınan çok sayıda mikroorganizmaya (potansiyel olarak enfekte edebilen patojenler dahil) rağmen, hiç kimse bunun modern ekosistemler için oluşturduğu riski tahmin edemedi.
Tehlike tahminlerden daha büyük
PLOS Computational Biology dergisinde yayınlanan yeni bir çalışmada, öngörülemeyen antik virüslerin salınmasının neden olduğu ekolojik riskler hesaplandı.
Simülasyonlar, uykuda olan tek bir patojenin yüzde 1 oranındaki simüle salınımının, büyük çevresel hasara ve dünya genelinde ev sahibi organizmaların yaygın şekilde kaybolmasına neden olabileceğini gösteriyor.
SARS-CoV-2, Ebola ve HIV gibi önemli virüsler, muhtemelen diğer hayvan konakçılarla temas yoluyla insanlara bulaştı.
Bu nedenle, bir zamanlar buza bağlı bir virüsün insan popülasyonuna hayvanlardan bulaşacağını söylemek daha doğru olur.