Asgari ücrette son durum! 2023 Temmuz asgari ücret mesaisi başladı
Toplamda 7 milyon çalışanın ve etkilenen milyonlarca vatandaşın merakla beklediği asgari ücret ara zammı için görüşmeler resmen başladı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, “enflasyon ve fiyat artışlarına karşı vatandaşı ezdirmeyeceğiz” sözü asgari ücrete bir ara zam ihtimalini doğurmuştu.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, bu amaçla bugün ilk toplantısını st 14.00’te Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’nda gerçekleştirdi.
İlk toplantıda veriler konuşuldu
Bugünkü toplantı ilk toplantı olduğu için, enflasyonun ve alım gücünün verilerle ortaya konulacağı ama tarafların ara zam oranına ilişkin bir rakam telaffuz etmeyeceği bekleniyordu.
İlk toplantı Bakanlıkta
Toplantıya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ev sahipliği yaptı. Çalışma Genel Müdürü Sadettin Akyıl başkanlığındaki toplantı yönetti. Bundan sonraki toplantıların, daha önce de olduğu gibi diğer tarafların binalarında yapılması bekleniyor.
Yapılacak toplantı sayısı
Komisyon, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından toplantıya çağrılıyor ve yeni asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamında teamül üzerine aralık ayında dört kez toplanıyor.
Komisyonda 3 kesimin 5’er temsilcisi var
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nunda işçi, işveren ve hükümetten 5’er temsilci yer alıyor. Komisyon böylece toplam 15 kişiden oluşuyor.
İşçi kesimini en çok üyeye sahip teşkilat olması açasından TÜRK-İŞ, işverenleri de Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu (TİSK) temsil ediyor.
Komisyon, en az 10 üyenin katılımıyla toplanıp oy çokluğuyla karar veriyor. Oyların eşitliği halinde Komisyon başkanın bulunduğu tarafın çoğunluğu sağladığı karar kabul ediliyor.
Çoğunluğun kararı Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunulacak
Asgari Ücret Tespit Komisyonu, çoğunluk kararıyla belirliyor. Komisyonun son toplantısından çıkan karar, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a iletilecek.
TÜRK-İŞ görüşü: Asgari ücret Kurban Bayramı öncesinde belli olsun
Toplantıda TÜRK-İŞ Heyet Başkanlığını, Türk Haber İş Sendikası Genel Başkanı Veli Solak yaparak, şu açıklamada bulundu:
Kurban Bayramı’ndan önce bir an önce bitmesini istiyoruz. Toplantı her an yarın olabilir, akşam olabilir, ertesi gün olabilir herhangi bir tarih yok. Bizim TÜRK-İŞ olarak talebimiz Türkiye Yüzyılı’na yakışır bir an önce bu toplantının bitmesi. Asgari ücretli çalışan kardeşlerimizin günün şartlarına göre, yaşanan ekonomik krize göre, ev kiralarına göre, hayat pahalılığına göre güncellenmesini istiyoruz. Resmi belgeler istendi. Önümüzdeki günlerde ilerleyen stlerde açıklama yapacağız. Herhangi bir rakam yok.
TİSK’in görüşü: Burası Türkiye Cumhuriyeti, biz TL konuşacağız
İlk toplantı öncesinde dün, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, TİSK Başkanı Özgür Burak Akkol ile görüştü.
Akkol toplantnın bitiminde yaptığı basın açıklamasında, ara zam konusunda mutabık olduklarını belirterek, şu değerlendirmede bulundu:
Görüşümüz hızlı şekilde hızlı ve 3’lü mutabakatla bu süreci tamamlamak arzusundayız. Şahsi arzum bayram sürecine girmeden bu sürecin tamamlanmasıdır.
Kendisine mşların 500 dolara endekslenmesi sorulunca da “Burası Türkiye Cumhuriyeti, biz TL konuşacağız.” şeklinde yanıtladı.
Cevdet Yılmaz’ın açıklaması: Çalışanları enflasyona ezdirmemek temel ilkemizdir
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, asgari ücret çalışmalarıyla ilgili olarak toplantı öncesinde şu şekilde konuşmuştu:
Çalışanları enflasyona ezdirmemek temel ilkemizdir. Hep bu politikayı izledik aynı doğrultuda devam edeceğiz. Asgari ücret müzakereleri başlayacak. Yaşanan ekonomik gelişmeler değerlendirilecek ve uzlaşmayla sonuçlandırılacak.
Eski Bakan Vedat Bilgin ne demişti: Aşağı yukarı 500 dolar bazında bir oran olacak
Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, asgari ücrete temmuz zammı için “Aşağı yukarı 500 dolar bazında bir oran olacak.” açıklamasını yapmıştı. Bu sözle de kamuoyunda bir beklenti hakim oldu.
Refah payı talebi
Toplantıların ilerleyen süreçlerinde işçi temsilcilerinin, düşen enflasyon oranlarının üzerine refah payı talebini masaya getirmesi bekleniyor.
Asgari ücret nereden nereye geldi?
Asgari ücret Ocak 2020’de 2 bin 324 lira idi, Ocak 2021’de 2 bin 825 lira oldu, Ocak 2022’de 4 bin 263 liraya yükseldi. Temmuz 2022’de 6 bin 500 lira oldu ve en son olarak da Ocak 2023’te 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak uygulanıyor.
Şu andaki asgari ücret
Günümüzde asgari ücret, aylık brüt 10 bin 8 lira, vergiler ve kesintiler düşüldüğünde net 8 bin 506 lira 80 kuruş olarak uygulanıyor.
Asgari ücretin işverene maliyeti
Şu anda uygulanan asgari ücretin işverene toplam maliyeti, bir işçi için 11 bin 759 lira 40 kuruş. Bunun 10 bin 8 lirasını brüt asgari ücret, 1.551 lira 24 kuruşunu sosyal güvenlik primi, 200 lira 16 kuruşunu işveren işsizlik sigorta fonu oluşturuyor.
Asgari ücrette asgari ücret farkı
Asgari ücret senaryolarında enflasyon verisi çok önemli. Gerek asgari ücrete gerekse memur mşlarında Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından, açıklanan 6 aylık enflasyon oranı belirleyici olacak. Şu ana kadar kesinleşen 5 aylık enflasyon farkı yüzde 15,26 olarak gerçekleşti.
Haziran ayı enflasyon verileri ise TÜİK tarafından 3 Temmuz 2023 Pazartesi günü st 10.00’da açıklanacak. Haziran ayı enflasyon farkının yüzde 20’lere yaklaşacağı düşünülüyor. Ancak asgari ücrete yüzde 20’nin dışında bir refah payı getirilmesi beklenerek olasılıklar hesaplanıyor.
Olası senaryolar, farklı asgari ücret rakamları:
Asgari ücrete farklı yüzdelerle yansıyacak zam oranları şöyle:
Yüzde 20 zamla: Net 10 bin 208 TL, brüt asgari ücret 12 bin 10 TL, işveren maliyeti 14 bin 111 TL
Yüzde 25 zamla: Net 10 bin 634 TL, brüt 12 bin 510 TL
Yüzde 30 zamla: Net 11 bin 58 TL, brüt 13 bin 10 TL
Yüzde 40 zamla: Net 11 bin 910 TL, brüt asgari ücret 14 bin 11 TL, işveren maliyeti 16 bin 463 TL
500 dolar olması için yüzde 37 zam gerek
Asgari ücrette “500 dolar” hedefinin tutturulması için yüzde 37’lik bir zamma ihtiyaç var.
Kamuoyunda dillendirilen mş zam oranı
Daha olası görülen yüzde 30-35 aralığında bir zamla da net 11 bin-12 bin TL bandında bir asgari ücret belirlenmiş olacak.
2 hafta içinde belirlenmesi bekleniyor
Asgari ücrette ara zammın, 2 haftalık bir süreç içinde belirlenmesi bekleniyor.
Akıldaki sorular
Asgari ücrete enflasyon farkı dışında refah payı gelecek mi?
Asgari ücret ne kadar olacak?
İşveren desteği devam edecek mi?
İşveren desteği devam edersen, devlet desteği ne kadar olacak?
Asgari ücretle değişecek rakamlar
7 milyon vatandaşı doğrudan, diğer tüm vatandaşları ise dolaylı yoldan etkileyecek olan asgari ücrette ara zam neleri değiştirecek?
Asgari ücret rakamı; işsizlik mşı, kıdem tazminatı, GSS primleri, askerlik ve doğum borçlanması, isteğe bağlı sigorta primleri, staj ücretleri, asgari ücretlilerin rapor ücretlerinin de aralarında olduğu birçok kalemi etkiliyor.