ABD’de bankacılık sektöründeki çalkantı şimdilik yatıştı
ABD’deki bankacılık krizi tüm dünyayı etkisi altına alırken, First Republic Bank’ın satışı ile birlikte endişelerin yatışması bekleniyor.
ABD’de iflas eden San Francisco merkezli First Republic Bank’ın ülkenin büyük bankalarından JPMorgan Chase tarafından satın alınması, bankacılık sektöründe yeni bir kriz dönemine girilebileceğine yönelik endişeleri şimdilik yatıştırdı.
Mart ayı başında Silikon Vadisi Bankası (SVB) ve Signature Bank’ın iflası ile başlayan bankacılık sektöründeki sıkıntılar, geçen hafta açıkladığı ilk çeyrek bilançosunda mevduat kayıplarını ortaya koyan First Republic Bank’ın hisselerindeki keskin düşüşle yeniden gündeme geldi.
İlk çeyrek bilançosuna göre, First Republic Bank’ın mevduatlarının, büyük bankalardan gelen 30 milyar dolarlık desteğe rağmen geçen yılın sonuna kıyasla yüzde 40,8 azalması, bankanın sorunlarının devam ettiğini gösterdi.
ABD’de 2 ay içinde iflas eden 3’üncü banka
Bankaya ilişkin kurtarma planı beklentileri artarken, hafta sonu ABD basınında, “Federal Mevduat Sigorta Fonu’nun (FDIC) First Republic Bank’ın satışı ile görüşmeler yaptığı” haberleri yer aldı.
FDIC, piyasaların açılışından önce yaptığı açıklamada, First Republic Bank’ın kapatıldığını ve varlıklarının JPMorgan Chase tarafından satın alınacağını duyurdu. Böylece First Republic Bank, faiz oranlarındaki keskin yükselişin ardından ABD’de 2 ay içinde iflas eden 3’üncü banka oldu.
En az maliyetli çözüm bulundu
ABD Hazine Bakanlığı da First Republic Bank konusunda FDIC için en az maliyetle ve tüm mevduat sahiplerini koruyacak şekilde bir çözüm bulunmasından memnuniyet duyulduğunu açıkladı.
Bakanlık sözcüsü, ABD bankacılık sisteminin sağlam ve dayanıklı olmaya devam ettiğini vurgularken, Amerikalıların, mevduatlarının güvenliğinden ve bankacılık sisteminin işletmeler ile ailelere kredi sağlama işlevini yerine getirme kabiliyetinden emin olması gerektiğini kaydetti.
JPMorgan CEO’su krizde sona yaklaşıldığı görüşünde
JPMorgan Chase Üst Yöneticisi (CEO) Jamie Dimon, satın alma anlaşmasının ardından gazetecilere yaptığı açıklamada da ABD’de 3 bölgesel bankanın çöküşüne yol açan krizin, First Republic Bank’a ilişkin kararın ardından büyük ölçüde sona erdiğini belirtti. Dimon, “Krizin bu kısmı bitti.” değerlendirmesinde bulundu.
“Finansal sistem sıkılaşma baskısına uyum sağlamakta zorlanıyor”
Moody’s Analytics Başekonomisti Mark Zandi, konuya ilişkin değerlendirmesinde, bankaların iflaslarının nedeninin, son bir yılda artan faiz oranları ve niceliksel sıkılaştırma dahil para politikasındaki olağanüstü sıkılaşmayla finansal sistemin maruz kaldığı baskılar olduğunu ve finansal sistemin buna uyum sağlamakta zorlandığını söyledi.
Bankacılık sektöründe reform çağrıları gündemde
First Republic Bank’a ilişkin gelişmelerin ardından ABD’de bankacılık sisteminde reform çağrıları yeniden dile getirildi.
Senatör Elizabeth Warren, “First Republic Bank’ın iflasının, deregülasyonun büyük bir sorunu nasıl daha da kötüleştirdiğini gösterdiğini” belirtti.
Banka iflasının sorumluları
ABD Senatosu Bankacılık Komitesi Başkanı Sherrod Brown da First Republic Bank’ın iflasından “riskli davranışları, özgün iş modeli ve yönetim başarısızlıklarını” sorumlu tuttu.
Daha güçlü korumalara ihtiyaç olduğunu vurgulayan Brown, finansal istikrarın korunması ve uzun vadede rekabetin sağlanması için büyük bankaların iflasa karşı daha da dayanıklı hale getirilmesi gerektiğini kaydetti.
“İflasa ilişkin tüm mevduat sahipleri korundu”
ABD Başkanı Joe Biden ise dün yaptığı açıklamada, First Republic Bank’ın iflasına ilişkin tüm mevduat sahiplerinin korunduğunu ve vergi mükelleflerinin tehlikede olmadığını belirtti.
Banka yöneticilerinin iflaslardan sorumlu tutulmasını sağlayacak düzenleme için Kongre’ye çağrıda bulunduğunu anımsatan Biden, büyük ve bölgesel bankaların düzenlenmesi ile denetimin güçlendirilmesine yönelik çağrısını yineledi.
2001’den bu yana ABD’de 564 banka iflas etti
ABD’de mart ayında iflas eden SVB, bu yıl iflas eden ilk FDIC sigortalı kurum olmuştu. SVB’nin ardından Signature Bank, iflas eden bankalar arasında yerini almış, bu bankalardaki sigortasız mevduatların da güvence altına alındığı açıklanmıştı.
Aynı dönemde Silvergate Bank ise operasyonlarını gönüllü olarak durdurmuştu. Bu nedenle banka, düzenleyici kurumların iflas eden bankalara ilişkin resmi kayıtlarında yer almamıştı.
First Republic Bank‘ın iflası, ABD bankacılık tarihindeki en büyük ikinci iflas olarak kayıtlara geçti.
Böylelikle ABD’nin en büyük 5 banka iflasından 3’ü bu yıl gerçekleşmiş oldu. Ülkede 2023’te iflas eden bankaların toplam varlıkları 550 milyar dolara yaklaştı.
FDIC verilerine göre, First Republic Bank’ın iflası ile birlikte 2001’den bu yana ABD’de iflas eden banka sayısı 564’e çıktı.