Satın almak yerine kiralıyorlar! Telefondan elbiseye yok yok…

Gonca Kocabaş / Milliyet.com.tr – Dünya genelinde ünlü markaların dahil olduğu kiralama yöntemi, Türkiye’de de hayata geçirildi. Artık pek çok kişi, yeni bir ürün ya da kıyafet satın almak yerine daha uygun fiyatlara kiralama seçeneğini değerlendiriyor. Kısa süreliğine kullanılacak ürünler için önemli bir alternatif olan kiralama sektörü, pandemiyle beraber de ciddi bir aşama kaydetti. Daha çok ev ve araba alanında karşımıza çıkan kiralama, şimdilerde geniş ürün yelpazesiyle gündemde. “Satın alma-kirala” modeliyle ev aletlerinden kişisel bakım ürünlerine pek çok şey 1, 3, 6 ve 12 aylık dönemler halinde kiralanabiliyor. 

‘2-3 SENEDE MİLYAR DOLARLIK HACİME ULAŞTI’

Elektronik ürün dendiğinde akıllara pek çok çeşit gelse de listenin en başında hiç şüphesiz telefon ve bilgisayar yer alıyor. Bu alanda çalışan girişimci Sinan Ventura, Almanya’da 2-3 sene önce yapılan bu tür girişimlerin kısa sürelerde milyar dolar hacmine ulaştığını ve hızla büyüdüklerini görünce Türkiye’de de bu uygulamayı başlatmak için adım attı. Ventura, “Türkiye’de insanlar elektroniğe ulaşma konusunda çok hevesliler. Türkiye sosyal medya ve teknoloji ürünü kullanımı olarak dünyada sayılı pazarlardan biri. Böylece 2020 yılında şirketi kurduk. Ana kurucu ortaklar ve melek yatırımcılarla birlikte alanında uzman 6 ortağız” dedi.

Yüzlerce ürünü kendi bünyesinde barındıran ve üçüncü kişiler ya da kurumlardan ürün tedariği yapmayan firma, ilerleyen dönemde yenileme lisanslamaları tamamlayacaklarını ve atıl duran cihazların ekonomiye yeniden kazandırılması ilgili çalışmalar yapacaklarını da dile getirdi.

YÜZDE 70’İ ŞİRKET TARAFINDAN KARŞILANIYOR

Peki, kiraladığınız ürün çalınırsa ya da bozulursa ne oluyor? Sinan Ventura, “Çalınma konusunda mesul müşteridir; çaldırmamak ve ürünü korumak müşterilerimizin sorumluluğunda” deyip ekledi: “Bozulma ve tüm kullanıcı / cihaz kaynaklı hasar durumlarında ürünlerimiz yetkili servislerimiz aracılığıyla onarım sürecine giriyor. Onarım masraflarının yüzde 70’i şirket tarafından karşılanıyor. Arka planda Türkiye’nin en köklü firmaları ve teknik destek ekipleriyle ciddi operasyonlar yürütüyoruz.”

Platformda ürün kiralayan müşteri sayısının bine yakın olduğunu, 2 binin üzerinde de başvuru aldıklarını dile getiren Ventura, yapılan incelemelerden sonra uygunluğa göre sözleşme yaptıklarını söyledi. Bu sistemde kira ücretleri aylık ödeniyor, üyeliğini sonlandırmak isteyen müşteriler de sözleşme koşullarına bağlı olarak üyeliklerini bitirebiliyor.

YAZIN SCOOTER, KIŞIN KOŞU BANDI KİRALANIYOR

“Kiralanan ürünlerin başında gelen cep telefonlarını, bilgisayarlar takip ediyor” diyen Sinan Ventura, “Sezona göre de farklılık gösteren kiralanan ürünlerde, kış aylarında koşu bandına talep artarken yazın en popüler ürünlerden biri scooter oluyor” detayını paylaştı.

Türkiye’de toplam cep telefonu sayısının 83 milyon olduğu düşünülüyor. Yıllık olarak yeni alımın ise yaklaşık 21 milyon olduğu yani kullanıcıların ortalama 4 senede bir telefon yeniledikleri belirtiliyor. Avrupa verilerinden örnekler vererek, Türkiye’nin de yakın zamanda bu sektörde gelişeceğini söyleyen Ventura, “Avrupa verilerine baktığımızda bu 21 milyon olan yıllık sektör hacminin yüzde 4’e yakınına çok uzak olmayan bir gelecekte ülkemizde de kiralama yöntemiyle erişileceğini ön görüyoruz. Bu da senede 600 bin ila 800 bin arasında kiralama anlamına geliyor. Ortalama kiralama kontratını 25-30 dolar bandına alırsak, bu da sektörün 1-2 sene içerisinde her sene 5-6 milyarlık hacme ulaşarak büyük bir sektöre dönüşeceğini söyleyebiliriz” yorumunu yaptı.

Kiralama istatistikleri ve hedefleriyle ilgili bilgiler de veren Sinan Ventura, “2022 yılında 50 bin kullanıcı ve 40 milyon dolar hacminde cihaz büyüklüğüne ulaşma hedefimiz var. Pazarın büyüklüğü bizimle beraber şekilleniyor, çok kısa zamanda toplam elektronik pazarının (400 milyar TL) %2,5-%3 boyutuna (10-20 milyar TL) ve daha sonrasında da hızlı bir büyümeye sahne olacağını düşünüyoruz. Dolayısıyla pazar payının yüzde 10-15’ini almak istiyoruz” diye konuştu.

SİSTEM NASIL İŞLİYOR?

Kiralama seçenekleri her bir ürün için 1-3-6 ve 12 aylık periyot olarak belirlenmiş durumda. Kiraladığınız bir ürünün süresini uzatabiliyorsunuz. Böylelikle kira tutarı da aynı oranda azalıyor. Kiralamak istediğiniz ürünü seçtikten sonra ödeme aşamasına geçiliyor. Bu aşamada 1 aylık kira bedeli kredi kartından tahsil ediliyor. Kimlik bilgileri doğrulandıktan sonra sipariş onaylanıp kargolanıyor. Kira süresi ise teslim tarihinden itibaren başlıyor. Kira da kiralama süresi boyunca her ay kredi kartından çekiliyor.

KIYAFETLER DE KİRALANABİLİYOR, TALEP BÜYÜK

Kiralama modeli, elektronik ürünler dışında kıyafetlerde de çok sık tercih edilen yöntem. Türkiye’de de bu konuda hizmet veren firmalar bulmak mümkün. Girişimci ve stil danışmanı Yasemin Eke, şirketin fikir aşamasından hayata geçmesinin 4-5 yıl aldığını ve uzun bir hazırlık süreci geçirdiklerini dile getiriyor. 

Özel günler için tek sefer giyilen kıyafetlere yatırım yapmanın herkesi uzun zamandır yorduğunu, bir de üstüne yüksek maliyetler de eklenince alternatif yöntemlerin içinde kiralamanın öne çıkacağını tahmin etmenin çok da zor olmadığını söyleyen Yasemin Eke, sözlerine şöyle devam etti: “Yurt dışında bunun örnekleri çok ses getirmeye başlamıştı. Firmamızın iş modeli, paylaşım ekonomisi üzerine kurulu. Kişilerin giydikleriyle olan bağını değiştirmek, iyi hissettirmek ve kişiyi sürdürülebilir modanın bir parçası haline getirmek için çalışıyor, küresel çevre dönüşümünün işe yarar bir parçası olmayı hedefliyoruz.”

‘İŞ YEMEKLERİ VE HAFTA SONU TATİLLERİ İÇİN TERCİH EDİYORLAR’

Türkiye’de en fazla hangi kıyafetlerin kiralandığı hakkında bilgi veren Eke, ilk başlarda herkesin daha çok gece kıyafetlerine ilgi göstereceğini düşünse de, şimdilerde ürün yelpazesini görenlerin doğum günlerine, iş yemeklerine, hafta sonu tatillerine giyebilecekleri parçalara çok para vermek yerine kiralamayı tercih ettiklerini söyledi.

Özellikle ABD’de çok büyük şirketlerin moda kiralaması yaptığına ve en önemli markaların kiralama sektörünün içinde yer almayı önemsediklerine dikkat geçen Yasemin Eke, “Bunu gençlere ulaşabilmek veya çağı yakalamak için bir yol olarak görüyorlar.  Her yıl yüzde 10 büyüyen bir sektörden bahsediyoruz. Amerika’da moda kiralama şirketleri NASDAQ’da işlem gören çok büyük şirketler, Türkiye’de ise hâlâ yeni ve gelişmekte olan bir sektör. O yüzden bizim de öncelikli amacımız bu pazarı büyütmek” diyerek sektör hakkında bilgiler verdi.

“Elbise kiralama aslında paylaşım ekonomisinin bir parçası. Uber, Airbnb gibi ev, araç paylaşım trendinin bir devamı” diyen Eke, “Buna trend demek ne kadar doğru bilmiyorum çünkü günümüzün yaşam koşullarının doğurduğu bir ihtiyaç. O yüzden kısa süreli bir trendden daha çok büyüyüp gelişecek bir akım diyebiliriz” açıklamasında bulundu.

Son olarak Yasemin Eke, “Günümüz koşulları buna çok elverişli olduğu için kıyafet kiralamak çok hızlı büyüyen bir iş kolu. Daha da hızlı büyüyeceğine inanıyorum. Bizim de amacımız duymayanları veya uzak duranları bu sistemin içine dahil etmek” diyerek sözlerini noktaladı.