Şehirde kar molası!

DUYGU ERDOĞAN – Türkiye genelinde kar yağışı etkili olmaya devam ediyor. Bu yağış, vatandaşlar için çeşitli alanlarda olumsuz koşulları getiriyor. Ev ve işyeri arasındaki ulaşımda bile sıkıntılar yaşanırken, pek çok planlamada aksaklıklar ortaya çıkabiliyor. Sömestir tatilinin de yaşandığı şu günlerde, şehirlerarası taşımacılık, şehir içlerinde kurye ulaşımı, ısınma sorunları baş gösteriyor…

Hem fatura artıyor, hem ısınamıyoruz

– Soğuyan havalarla birlikte ev içlerinde ısınma ihtiyacına yönelik enerji kullanımı ve faturalar artıyor fakat yeterli yalıtım imkanı bulunmayan bu binalarda vatandaşlar hem ısınamıyor, hem de ülkenin enerji kaybı fazla oluyor. Türkiye’deki binaların yüzde 80’inde ısı yalıtımı uygulaması bulunmuyor. TÜİK’in 2020 yılı ‘Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması’na göre konutun yalıtımından dolayı ısınamama, en çok karşılaşılan konut ve çevre problemi oldu. Araştırma sonuçlarına göre nüfusun yüzde 36.7’si konutunda yalıtımdan dolayı ısınma sorunu yaşıyor. İZODER’e göre, İstanbul’da bir ailenin ısınma için harcadığı doğal gaz miktarı yaklaşık 1000 metreküp seviyesinde olup bugünkü doğal gaz tarifesi ile faturanın yıllık 2 bin 355 liraya yükseldiği tahmin ediliyor. Binada doğru malzemelerle, tam anlamıyla yapılan çatı, pencere ve duvar ısı yalıtımı uygulamaları ile harcanan enerji miktarı ve yakıt giderleri yüzde 50’ye varan oranda düşürülebiliyor. Bugün aynı iklim kuşağına sahip, Avrupa kentleri mukayese edildiğinde, yalıtım kalınlıkları açısından Türkiye oldukça geride. Antalya’da binaların cephelerinde 3 cm’lik bir oranda yalıtım yapılırken, Atina’da ise binalarda yalıtım kalınlığı 7 cm’ye çıkıyor. Madrid’de 12 cm kalınlığında yalıtım levhası kullanılıyor ama aynı iklimde ki İstanbul’da 4-5 cm kullanılıyor. İZODER, bu kalınlıkların artırılmasıyla hem tasarruf, hem de tam ısınma sağlanacağını ifade ediyor.

Ürün var ama erişim kısıtlı

– Şehirler arası ve şehir içlerinde ulaşımda yaşanan aksaklıklar, İstanbul ve çevre iller ile Ankara trafiğinde aralıklı kapanmalar, özellikle Antalya’dan sebze meyve akışında kesintilere neden oluyor. Bazı bölgelerde kar ve fırtına, balıkçılara da engel çıkarıyor. 

İstanbul Halciler Derneği (HALDER) Başkan Yardımcısı Abdulmuti Baran, çeşitli şehirlerden İstanbul’a meyve sebze tedariki yapıldığını ancak ürünlerin hale gelmesinde zorluklar yaşandığını söyledi. Baran, “Ürünü şehir içine getirme sorunu dışında, hal esnafından da dükkanını açamayanlar oluyor. Getirilen ürünü ise almaya gelen alıcı olmuyor. Ancak birkaç gün daha bu ortam sürse bile mevcut ürünlerimiz yeterli olur. Tarla ürünlerinde bir daralma yaşanabilir” dedi. İstanbul’a sebze meyve gönderen Antalya Kumluca ve civarında da kar yağışı var. Kumluca Ziraat Odası Başkanı Hidayet Kökce, ürün tedarikinde sorun olmadığını belirtiyor. Kökce, “Ancak üretici daha az ürün getiriyor. Fiyatlar üreticide geçtiğimiz hafta ile aynı. Yani bu süreci fırsata çevirmek isteyenler olursa bunun üreticiden kaynaklanmadığını bilsinler. Portakal ağaçları don yaşıyor. Birkaç hafta sonra bu açıdan bir sıkıntı yaşanabilir” diye konuştu.

İptal yok erteleme var

– Cuma günü okulların sömestire girmesiyle birlikte pek çok aile hafta sonu itibarıyla şehir merkezlerinden ayrılarak, başta kayak otelleri olmak üzere tatillerini başlatmıştı. Hava muhalefeti nedeniyle tatilleri aksayan aileler ise ilerleyen günlerde yola çıkacak. Dedeman Palandöken ve Dedeman Palandöken Ski Lodge Genel Müdürü Veli Tuzak, ailelerin büyük çoğunluğunun cuma ve cumartesi günleri yola çıkarak tatil bölgelerine ulaştığını söyledi. Tuzak, “Pazar, pazartesi ve salı uçuşlarında yaşanan aksaklıklarla ise yüzde 10’luk bir dilimde sıkıntılar yaşandı. Sabiha Gökçen’den uçuşlar yapılıyor ancak İstanbul Havalimanı’ndan durduğu için gelişlerde aksaklıklar oldu. Fakat misafirlerimiz tatillerini iptal etmedi birkaç gün sonraya ötelediler. Dolulukların sömestirde yüzde 95 seviyesini aştığını görüyoruz. İstanbul dışında Ankara ve İzmir’den gelen misafirlerimiz de fazla” dedi.

Talep yüksek, ulaşımda sorun var

– Evde geçirilen sürenin arttığı zamanlarda e-ticarette yükseliş beklense de kargo firmaları ile kuryelerin çalışmasına hava muhalefeti engel oluyor. E-Ticaret Altyapı Sağlayıcıları Derneği (EDER) Sözcüsü Yüksel Eminoğlu, talep tarafında bir artış görüldüğünü anlatırken, ancak organize sanayi bölgelerinde devam eden enerji kesintisi, hem de şehir içi ulaşım sorunu nedeniyle ürüne erişimin sorunlu olduğunu kaydetti. Eminoğlu, “Bazı müşterilerimiz sitelerinde ürün ve stoklarını sıfıra indirdi. Bebek bezi, gıda ürünleri ve kitap satışlarında artış var. Outdoor ürün satanlar da sömestir talebi alıyor. Ancak ara tedarikçilerden ürüne ulaşmakta sıkıntı çekiyorlar. Motosiklet ekipmanına talep çok yüksek. Bu firmalar ise ürünler çok büyük olduğu için kargoda sorun yaşıyor. Kargo firmaları belli büyüklüğün üzerinde paketi almıyor” dedi.