Orduköyü Kalesi’nde kazılara ‘özel mülk’ manisi

ÇARŞAMBA, SAMSUN – SAMSUN’un Çarşamba ilçesinde kurtarma kazısında büyük oranda toprak altındaki hatları ortaya çıkarılarak 1’inci derece arkeolojik sit ilan edilen Orduköyü Kalesi’nde kazılar özel mülk olduğu için durduruldu. Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İbrahim Tellioğlu, “Tarihe ışık tutacak kaledeki kazıların sürdürülebilmesi için kamulaştırma planlanıyor” dedi.

Çarşamba ilçesinde fındık bahçelerinin arasında yer alan ve 14’üncü yüzyılda Taceddinoğulları Beyliği tarafından yaptırılan Orduköyü Kalesi’nde, 2018 yılında kurtarma kazısı başlatıldı. Büyük oranda toprak altında kalan ve henüz çok küçük hatlarıyla ortaya çıkan 7 dönümlük arazideki kalenin bulunduğu bölge birinci derece arkeolojik sit ilan edildi. Ancak kalenin bulunduğu yer özel alan içerisinde kaldığı için kazı çalışmaları durduruldu.

‘BU ALANDA BÜYÜK BİR TARİH HATTI VAR’OMÜ Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. İbrahim Tellioğlu, tarihe ışık tutan kaledeki kazı çalışmalarının yeniden başlaması için 2022 yılında kamulaştırma yapılmasının planladığını söyledi. Çarşamba’nın 12’nci yüzyılın sonlarından itibaren Türklerin yerleşmeye başladığı bir bölge olduğunu dile getiren Tellioğlu, kalede geniş çaplı bir çalışma yapılması gerektiğini ancak bölgenin özel alan içerisinde kalması sebebiyle bu çalışmaların yapılamadığını söyledi. Prof. Dr. Tellioğlu, “Arazinin bir an önce kamulaştırılması gerekiyor. Bu kamulaştırma yapılırsa çalışmalar daha rahat yürüyecek ve kalenin gerçek ihtişamı o zaman ortaya çıkacak. Kalenin iç bölümündeki odalar toprakla dolu. Fındıklık kurmak için bu kale toprakla doldurulmuş. Bir bakıma bu şekilde kale korunmuş oldu. Bununla ilgili çalışma yapılması tarihi kimliğimiz açısından çok önemli. Bundan sonra elimizi çabuk tutmak zorundayız. En kısa sürede bu kamulaştırma işleminin bitmesini ve bu önemli kaleye kavuşmayı umuyoruz. Kale ortaya çıkınca ne kadar haklı olduğumuz da aynı şekilde ortaya çıkacak” diye konuştu.’SUR PARÇALARI VE DUVARLAR GÖRÜNÜYOR’Arazi sahiplerinden Adem Günaydın, Tacettinoğlu Beyliği’nin düşman hareketinin ilk çıkış noktası olabileceğini düşünerek bu bölgeyi tercih ettiğini bildiklerini belirterek, “Önce bu kaleyi inşa ediyorlar, sonrasında cami yapıyorlar. Yine beyliğin başkomutanlarından Hasan Gazi’nin mezarlık içerisinde türbesi var. Şu anda kalenin olduğu bölgede sur parçaları ve kalenin köşe duvarları görünüyor. Çeşitli yerlerde çöküntüler var ama genel olarak bozulmamış. Burada bir süre kazı çalışması yapıldı ancak daha sonra durdu. Büyük bir ihtimalle bir süre sonra devam edecektir. İnşallah güzel bir kale ortaya çıkar ve turizme kazandırılır” dedi.’TURİZME KAZANDIRILMASI İSTENİYOR’Orduköylü ses sanatçısı Hüseyin Şimşek ise yapılması planlanan çalışmaların önemine değinerek, “Tacettinoğlu Beyliği’nin merkezi olan, Yeşilırmak’ın Çarşamba Ovası’yla kucaklaştığı, bir tarafında Canik Dağları’nın bulunduğu bu bölge ile ilgili bizler fazla bilgiye sahip değiliz. Prof. Dr. İbrahim Tellioğlu hocamızın burada önemli araştırmaları var. Bölge hem Samsun‘a hem de Çarşamba merkezine yakın. Burada yaşayan vatandaşlar da böyle bir değere sahip oldukları için çok mutlular ve buranın turizme kazandırılmasını, tanıtılmasını istiyorlar. Hem kale arazisinin sahibi Günaydın ailesini hem de Orduköy halkını bu konuda kutluyoruz. Bu köyün yetiştirdiği bir birey olarak ben de bundan gurur duyuyorum. Çarşamba’nın tarihinde büyük bir kültürel hazine olduğunu belirtmek istiyorum. Bu kalıntı, yapılacak ciddi çalışmalarla birlikte inşallah Türkiye ve Samsun’un kültürel tarihine kazandırılmış olur” ifadelerini kullandı.

– Budanoğlu